खेती में बचाएंगे पानी तो आर्थिक मदद करेगी सरकार

बक्सर:परंपरागततरीकेसेसिचाईकीतुलनामेंसूक्ष्मसिचाईप्रणालीबदलतेमौसमकेअनुकूलहोनेकेसाथहीपानीकीकाफीबचतकरतीहै।इसकोबढ़ावादेनेकेलिएप्रधानमंत्रीकृषिसिचाईयोजना‌र्न्तगतटपकऔरफव्वाराविधिकेयंत्रोंकीखरीदपरसरकारद्वारा90प्रतिशततकअनुदानदेरहीहै।जिलेमेंअबतक152किसानोंनेयोजनामेंदिलचस्पीदिखाईहै।

मौजूदासमयपानीकीलगातारहोरहीअनावश्यकबर्बादीसेपूराविश्वजलसंकटकेदौरसेगुजररहाहै।दरअसल,किसीभीफसलकीसिचाईपरहमजितनीपानीकीमात्रादेतेहैंउतनेकीजरूरतनहींहोतीहै।दूसरेपरंपरागततरीकेसेखेतमेंहीकरहाअथवानालीबनाकरउसकेमाध्यमसेहमकिसीखासखेततकबोरिगसेपानीपहुंचातेहैं।लम्बीदूरीहोनेसेरास्तेमेंजितनेभीखेतहोतेहैंवहअनावश्यकपानीकोसोखतेरहतेहैं।इससेकिसानकासमयऔरसिचाईमेंपैसादोनोंबर्बादहोताहै।कुछखासप्रकारकीमिट्टीपरहीपारंपरिकसिचाईकारगरसाबितहोतीहै।जैसेबलुआहीमिट्टीपरपुरानातरीकासेसिचाईकरनेपरकाफीमात्रामेंपानीबर्बादहोताहै,फिरभीसिचाईपूरीनहींहोती,जबकिटपकऔरफव्वाराविधिसभीप्रकारकेमिट्टीकेलिएसमानरूपसेउपयोगीहै।कमपानीकीमात्रामेंप्रतिहेक्टेयरसिचाईकीदक्षताकाफीअधिकहोतीहै।

टपकऔरफव्वाराविधिमेंपानीकीबचत

यहवैसीविधिहैजिसमेंखेततकपाइपसेपानीपहुंचानेकेबादफव्वाराकेरूपमेंफसलपरहमपानीकाछिड़कावकरतेहैं।बारिशकीबूदोंकेरूपमेंफव्वारेसेनिकलापानीपौधोंकाहरअंगभींगोदेताहैतथाखेतोंमेंउतनीहीनमीहोतीहैजितनीफसलकोजरूरतहोतीहै।इससेपानीकीबचतकेसाथहीपैसेकीभीबचतहोतीहै।

यंत्रकीखरीदपर90प्रतिशतअनुदान

सिचाईकीइसपद्धतिकोबढ़ावादेनेकेलिएकेंद्रसरकारकीप्रधानमंत्रीकृषिसिचाईयोजनाकेतहत90प्रतिशतअनुदानदिएजानेकाप्रावधानहै।इसकेलिएनिबंधितकिसानोंद्वाराविभागकोऑनलाइनआवेदनकरअनुदानपरयंत्रप्राप्तकियाजासकताहै।जिसमेंयंत्रकीकुलखर्चकामहज10प्रतिशतराशिहीकिसानाकोदेनापड़ताहै।

152किसानोंनेयंत्रकेलिएकियाआवेदन

प्रधानमंत्रीकृषिसिचाईयोजनाएवंसूक्ष्मसिचाईकेलिएवर्ष2021मेंअबतक407एकड़भूमिकीसिचाईकेलिएजिलेके152किसानोंद्वाराअनुदानपरयंत्रखरीदकेलिएआवेदनदियागयाहै।इनमेंसेयोग्यपाएगए38किसानोंकेआवेदनस्वीकृतकिएगएहैंजिन्हें90प्रतिशतअनुदानपरटपकऔरफव्वाराविधिसेसिचाईकेलिएविभागद्वारायंत्रखरीदकीअनुमतिदीगईहै।

टपकऔरफव्वाराविधिसेसिचाईफसलकेलिएकाफीलाभदायकहोनेकेसाथहीपानीतथापैसादोनोंकीकाफीबचतहोतीहै।इसकेयंत्रकीखरीदपरसरकारद्वारा90प्रतिशतअनुदानपरकृषियंत्रदिएजारहेहैं।

कृष्णानंदचक्रवर्ती,जिलाकृषिपदाधिकारीबक्सर।